Steentjes

Een bijzondere beleving had ik gisteren. Soms zijn er van die dingen in het leven die je alsmaar voor je uit schuift, weet je wel.‘Het hoeft nog niet,’ zeg je dan tegen jezelf. Of: ‘ja, ik weet wel dat het een keer zal moeten gebeuren, maar ik heb er eigenlijk weinig last van.’ Ongetwijfeld kennen de meeste mensen in hun leven wel dingen die ze naar eigen inzicht “verantwoord” uitstellen.

Een paar maanden geleden, bij een zogenaamde pet-scan was behalve de gezochte informatie ook nog – zoals ik het nu maar noem – bijvangst naar boven gekomen, namelijk een aneurysma in de buik (daar moet je echt redelijk vlug mee naar de dokter, wat ik ook heb gedaan) en een niersteen van bijna twee centimeter groot en dat is echt een hele flinke.

Meer dan dertig jaar geleden hadden we voor een weekje een motorscheepje gehuurd. Het was een oud scheepje en gelukkig niet zo duur, want veel geld hadden we niet, maar we wilden toch een weekje varen met de kinderen. Bij het varen waren er nogal wat trillingen. Wij dachten dat het zo hoorde en blijkbaar hinderde het ook niet want de motor deed het altijd. Toen we echter na die week weer in ons eigen bed lagen had ik een knagende pijn in mijn rug. Het was niet een pijn waaraan je iets kon veranderen door een andere houding aan te nemen. ‘Een niersteen,’ dacht ik. Ik sliep die nacht weinig en de volgende ochtend bezocht ik de weekendarts, een vriendelijke dame die mij vroeg wat ze voor me kon doen. Ik zei: ‘ik denk dat ik een niersteenaanval heb. ‘ Nou, dat zou best kunnen,’ zei de dokter, nadat ze mij met de zijkant van haar hand een zacht maar niettemin pijnlijk tikje in mijn lende had gegeven. ‘Ik zal u een injectie geven en als u gelijk hebt is de pijn al verdwenen als de naald nog in uw arm zit.’Het wonder geschiedde met die injectie – Buscopan Compositum naar ik later hoorde – verdween de krampende pijn als sneeuw voor de zon.

Ik dacht  ‘ach, dat niersteentje zal ik nu wel kwijt zijn.’ Dat is toch vrij normaal om te denken. De pijn was weg, bleef jaren weg totdat ik een keer twee dagen achter elkaar iets at wat ik lekker vond en nog altijd vind. De eerste dag aten we asperges en de dag daarop was broccoli de groente. In de daarop volgende nacht had ik een niersteenaanval. Mijn huisarts kon mij de volgende dag niet die injectie geven waar ik om vroeg, Buscopan. Hij zei: ‘dat mogen wij niet meer gebruiken.’ Later hoorde ik dat alleen de ziekenhuizen het nog kunnen gebruiken. Er zullen vast veiligheidseisen aan ten grondslag gelegen hebben of – wat misschien meer voor de hand ligt – de prijs.

Hoe ik eraan kwam? Dat begreep ik ook later en omdat het iedereen kan overkomen die heel veel van een bepaald soort medicijnen in zijn leven heeft moeten gebruiken schrijf ik er hier over.

Ik heb het nu over antibiotica, althans de antibiotica van de oude generatie. Vanaf negentienzesenveertig heb ik heel vaak de eerste penicilline als injectie gekregen. Toen die eerste penicilline niet meer werkte werden er op basis van die stof nieuwe middelen gemaakt. Een ervan zal iedereen weleens gehoord hebben, Clamoxil. Scheikundig waren het allemaal middelen die gemaakt waren op basis van oxaalzuur. Al die middelen waren bedoeld om gevaarlijke bacteriën te doden en dat deden ze vaak ook. Maar bij overvloedig gebruik kon in ons lichaam het calciumzout van dat oxaalzuur ontstaan, calciumoxalaat. Deze stof kan in de nieren neerslaan en tamelijk harde stenen vormen. Gelukkig bij mij maar in één nier. En nu zul je misschien denken wat hebben die asperges en die broccoli er nu mee te maken, maar in die groenten zit relatief veel oxaalzuur, vandaar. Vanaf mijn zesde jaar tot nu, bijna tachtig, ben ik dus met dat stuk oxalaat in mijn lijf blijven lopen omdat ik het niet wist.

Gisteren ben ik voor de eerste keer in mijn leven behandeld met de niersteen vergruizer, want die grote steen zit waarschijnlijk aardig vast en met een operatieve verwijdering wacht ik liever even tot het moment dat vergruizen niet lukt. Misschien toch even een goede raad: als je last van nierstenen hebt zoek dan even op het internet naar een lijst van voedingsmiddelen waarin veel oxaalzuur voorkomt. Het is niet zo dat je dan bijvoorbeeld nooit postelein (zit veel oxaalzuur in) mag eten, maar niet drie dagen achter elkaar, begrijp je.

Dan tenslotte voor de nieuwsgierigen of misschien ook wel voor sommigen die wat angstig naar dit soort onderwerpen kijken, de behandeling met de niersteenvergruizer is niet pijnlijk. Ik voelde een half uur lang tikjes tegen mijn zij, ongeveer waar de nier zit natuurlijk. Gelukkig had ik een mp3 spelertje met muziek meegenomen, want een half uur lang meetellen met drieduizend tikjes vind ik behoorlijk saai. Over een week of twee ga ik maar weer een scan laten maken om te zien of het al een beetje opschiet met de sloop van die kei.

Ik hoop het maar, want dat gedoe met mijn lijf vreet tijd.