Keuze

Levensloop is een keuze. En niet alleen dat. Er is keuze in deze keuze die elke volgende keuze beïnvloedt. Die keuze in de keuze levensloop is de keuze van de visie op de levensloop. Hoe je echt, eerlijk naar je eigen leven kijkt.

Stel, de eerste te beschouwen keuze op die visie is deze: Vanaf de geboorte is er een opgang naar een steeds waardevoller en waardiger volwassenheid tot het moment dat er een hoogtepunt bereikt is, daarna volg er een rustige neergang, die wordt gekenmerkt door een toenemend terugtrekken uit het waardige waardevol zijn in een min of meer contemplatieve toestand, waarin men nog slechts terugblikt. Deze visie zou in zekere mate bevredigend kunnen zijn voor mensen die leven in het besef dat de toekomst gekomen is en tegenwoordig “nu” heet en die bevrediging vinden in de veelheid van hun herinneringen. In bijna alle vroegere literatuur wordt een dergelijk leven beschreven als een “rijk vervuld bestaan”.

Stel nu, de tweede te beschouwen keuze op die visie is deze: Vanaf de geboorte is er een opgang naar een zekere waardevolle en waardige volwassenheid, doch de bevredigende beleving van een hoogtepunt lijkt steeds nog in te toekomst te liggen. Het gevoel en het bewustzijn van het ooit gestelde doel te hebben bereikt blijft afwezig en in de plaats daarvan staat de dagelijkse beleving van onophoudelijk doch met toenemende moeite en afnemende krachten bezig te zijn het doel na te streven. Tegelijkertijd is er soms wel de contemplatie en het terugblikken, maar het bevredigende besef dat uit de herinneringen zou moeten komen is er niet en in de plaats daarvan is er de dagelijkse worsteling om alsnog het doel te bereiken, een doel dat door de jaren heen zijn scherpe omlijning heeft verloren en in toenemende mate een gevoel van ontoereikendheid veroorzaakt. Ik vermoed, zonder dat natuurlijk zeker te weten, dat deze keuze van visie op het eigen leven door veel mensen wordt herkend als de hunne.

En tenslotte denk ik dat er ook nog een derde visie op de eigen levensloop is en hoewel ik vermoed dat juist degenen die deze keuze hebben gemaakt in de eerste plaats dat zeker niet bewust hebben gedaan en in de tweede plaats – eigenlijk een onbelangrijke opmerking – dit stukje zeker niet zullen lezen. Hun visie op de eigen levensloop is echter deze, dat niet alleen de omstandigheden, maar verder ook iedereen waarmee ze op enigerlei wijze in het leven in aanraking zijn gekomen op elke denkbare manier het bereiken van hun levensdoel – dat zijzelf overigens onmogelijk kunnen formuleren – hebben tegengewerkt, waardoor zij het leven eigenlijk beschouwen als een volkomen onoverzichtelijke en bovendien uitermate oneerlijke rotzooi.

Dit stukje begint nu een heel klein beetje te lijken op een afdaling naar een onbeheersbaar en buitengewoon onplezierig perspectief. Dat is het echter niet, want niet voor niets gebruikte ik in de titel het woord ‘keuze’ en een keuze maak je zelf, toch?

Wat, wat wilde je nou weten?                                                                                                   Welke keuze ik zelf heb gemaakt?                                                                                         Jaaa… ik ben daar gek!                                                                                                           Dat gaat je lekker niks aan, tenzij je me kent, maar dan hoef je het niet te vragen.