‘De ouderdom komt met problemen’ is een heel oude uitdrukking. Eerlijk gezegd heb ik nog nooit meegemaakt dat ik getuige was of hoorde van iemand die was overleden op gevorderde leeftijd zonder ziek te zijn. Het lijkt er sterk op dat wij ziek moeten worden om te kunnen sterven. Die mensen uit de sprookjes die hun kinderen om zich heen verzamelden met de woorden: ‘ik voel mijn levenseinde naderen. Luister kinderen…’ enzovoorts, waarna de vader of moeder in kwestie na de al dan niet stichtelijke boodschap met de wensen voor de toekomst, de laatste adem uitblies zonder een dag ziek te zijn geweest. Dat komt eigenlijk niet voor. We hebben een hart dat het begeeft al dan niet gepaard gaand met hoge koorts of we hebben kanker die zich eigenlijk al jaren voor het overlijden begon te manifesteren. Aanvankelijk dachten we dan, zeker tegenwoordig, ‘ach, de geneeskunde is tegenwoordig zo ver gevorderd, ik kom er wel weer bovenop.’

Gelukkig gebeurt dat dan ook in veel gevallen, maar altijd blijken de pogingen nimmer tot een blijvend succes te leiden, maar slechts tijdwinst op te leveren. Dat kan natuurlijk prettig zijn als het zorgeloze tijd is. Vaak echter volgt in de verdere stadia van bijvoorbeeld kanker een stukje leven met toenemende beperking, wat natuurlijk heel vaak stille teleurstelling betekent. De genoeglijke oude dag uit de reclames voor de extra-pensioen fondsen komt doorgaans niet uit. Belangrijke vraag is echter: hoe komt het en is er heel misschien iets aan te doen. Twee vragen dus eigenlijk.

Laat me maar met het eerste deel beginnen. Wij leven helaas niet in een schone de gezondheid bevorderende wereld. Veel soorten straling bombarderen ons dagelijks. Voor een deel is dat commerciële straling, de radio, de Tv, de mobiele telefoonzenders. Van de natuur krijgen we dan nog de soms behoorlijk schadelijke zonnestraling mee. Allemaal elektronische invloeden die schade in ons DNA kunnen veroorzaken. En dan zou ik nog bijna alle chemische invloeden vergeten van luchtvervuiling, maar ook van allerlei geur en smaakstoffen die we helemaal niet nodig hebben, maar die ter bevordering van de verkoop in allerlei kant en klaar voedsel worden gestopt.

 Nu moet je DNA eigenlijk zien als de algemene opdrachtgever voor alles wat er in ons lichaam van seconde tot seconde gebeuren moet. Het is dus begrijpelijk dat er een niet te overzien aantal storingen kan ontstaan als het DNA beschadigd raakt. Dat is overigens niet altijd meteen verschrikkelijk want, slim als de natuur is, zijn er allerlei omweggetjes en reparatiemogelijkheden in dat DNA geprogrammeerd.

Bij één aanval houdt het echter op en dat is als lichaamscellen zich ongebreideld gaan vermeerderen. Dat de groei niet stopt als er voldoende cellen zijn, dat het maar doorgroeit. Dan spreken we van tumoren en van kanker.

Ik schreef er al eens eerder over. Het aantal keren dat een lichaamscel zich kan vernieuwen is beperkt doordat er bij elke celdeling aan beide kanten van het DNA een stukje afvalt. Die stukjes heten Telomeren en ze bevatten geen erfelijke of ander programmerende eigenschappen. Ze moeten alleen de nieuwe DNA keten zo dicht mogelijk bij de oude houden om het namaken – of zoals het genoemd wordt het overschrijven – mogelijk te maken.

Ik schreef het al eerder: zijn de telomeren op dan kan een cel niet meer vernieuwen. Behalve als het een geslachtscel is. Daar wordt namelijk een enzym in geproduceerd, telomerase, waardoor er na elke deling van de cel, als er dus aan weerskanten een telomeer afbrokkelt, een nieuwe wordt gevormd. Maar dat enzym is gevaarlijk in alle andere cellen. Geslachtscellen hebben namelijk maar het halve DNA, maar één kant, of wel van je vader of wel van je moeder. Die geslachtscellen worden in zeer overvloedige mate geproduceerd en dat is maar goed ook. Als je bijvoorbeeld kijkt naar de mannelijke spermatozoa die bij miljoenen worden geproduceerd, terwijl er maar één de eicel kan bevruchten, dan begrijp je dat daar de snelste en dus de sterkste de wedstrijd wint. Dat is ook de bedoeling. Van gewone cellen moeten we juist die massaproductie niet hebben, want dan heet het kanker.

Als je geboren wordt hebben al je cellen officieel genoeg afbrokkelende telomeren voor 120 jaar. Maar ja, zo voorzichtig leven we nu eenmaal niet, zoals uit de boven beschreven nadelige invloeden wel bleek. Door slechte omstandigheden en zwaardere belasting gaan onze cellen eerder over tot reproductie om een nieuwe cel te vormen omdat de oude uitgeput of beschadigd is. Daardoor raken de telomeren eerder op en wordt bijna niemand 120 jaar.

De grootste vijand voor de menselijke gezondheid is, zoals uit veel van het bovenstaande wel blijkt, de mens zelf. Men name de gewetenloze en hebzuchtige mens vormt een gevaar voor onze gezondheid. Hier wil ik het even hebben over ons voedsel en dan vooral vlees.

Het zal langzamerhand wel niemand zijn ontgaan dat er een ware kunstmatige stikstof hetze door onze overheid is gecreëerd met als doel de samenleving om te vormen in de richting van een volkomen voor de grote multinationals bestuurbare en controleerbare organisatie. Vlees productie vraagt veel land waarop men liever huizen voor consumenten wil bouwen. Dus krijgen we alsmaar te horen en te lezen dat boeren schadelijk zijn en eigenlijk allemaal weg moeten. Maar ja, hoe moet dat dan met het vlees. Per slot van rekening zijn wij omnivoren, alleseters. Je hoeft echt geen grote hoeveelheden vlees te eten, maar bepaalde nuttige vitamines komen nu eenmaal meer in vlees voor dan in andere voedingstoffen. Bovendien is het gewoon lekker.

Maar nu komt het. Vijand van de mens nummer één met stip, Bill Gates, is een duivelse zakenman die groots uitpakt in de vleesindustrie, kunstvlees wel te verstaan. Nou, hoor ik al zeggen, als het lekker vlees is, wat is daar dan mis mee?

Ongeveer alles kan ik zeggen. Vlees dat we eten is voornamelijk spiervlees. Net als alle lichaamscellen kunnen spiercellen zich ook maar een beperkt aantal keren delen voor ze echt afsterven. Voor de vleesindustrie heb je daar natuurlijk niets aan. Je wilt dan spiercellen hebben die zich blijven delen, want dan kun je ze oogsten en vervolgens voor een groeiende groep consumenten op de markt brengen in de hoop dat ze allemaal roepen dat het zo lekker is. Maar als je wilt dat spiercellen niet tenslotte doodgaan maar zich blijven vermenigvuldigen, dan heb je die telomerase uit de geslachtscellen nodig. Met andere woorden: Het zijn kankercellen die je op je bord krijgt als je kunstvlees eet. Dat is niet best en ik heb uit verschillende bronnen al vernomen dat aangenomen wordt dat het eten van kunstvlees kankerverwekkend kan zijn. Tja er zit natuurlijk dat enzym telomerase in dat in geslachtscellen zo nuttig is, maar niet in je eten.

Ik zeg dan ook: kunstvlees, doe maar niet. Laat Bill Gates het zelf maar eten, komen misschien ooit van die bedrieger af.