Vaak moet ik tegenwoordig denken aan een verhaal uit de werkelijkheid dat bioloog Dik Hillenius ooit op de televisie vertelde toen het beeld nog overal zwart-wit was. Het verhaal ging over twee kolonies van chimpansees waarmee een proef gedaan werd. De proef ging over gezag en geloofwaardigheid.

Stel je voor, in beide kolonies was een fruitautomaat neergezet. Nee, niet zo’n apparaat waarmee je net zoveel geld kunt verliezen als je bij je hebt, maar een machine waar echte bananen uitkwamen. Er moest aan een slingertje worden gedraaid en op een knop gedrukt en dan moest er een hendel worden overgehaald. Ja, en dan kwam er een banaan naar buiten.

In de ene kolonie namen ze een van de oudere mannetjes die een belangrijke plaats in de kolonie had. Het kostte enige moeite, maar tenslotte had deze oude man het door. En raad eens wat: binnen de kortste keren hadden de andere apen het kunstje van hem… ja, geleerd zou je kunnen zeggen: slingertje draaien, knop drukken, hendel overhalen…banaan!!!

In de ander kolonie leerden ze het kunstje met de automaat aan een jong mannetje. Die had het allemaal nog veel sneller in de gaten dan die oude man in de andere kolonie. Maar als je nu denkt dat dan de andere apen het kunstje snel van men leerden…of afkeken kun je misschien beter zeggen, dan heb je het mis. Wat daar gebeurde was dat van die slimme jonge aap telkens de banaan werd afgepakt voor hij hem kon opeten. Het jonge mannetje had geen gezag, geen geloofwaardigheid. Er werd niets van hem geleerd.

Ik zie in het dagelijkse leven precies hetzelfde gebeuren zulks waarschijnlijk straks tot groot verdriet en schade voor heel veel mensen. Ministers, hoog geplaatste en helaas omgekochte of anderszins gedwongen zogenaamde deskundigen hebben onze wereld meegesleept in een bedrog dat zijn weerga niet kent, maar de grote meerderheid van het volk loop er achteraan, hun verderf tegemoet. Hun bron heeft het gezag dat bestaat uit oude mannetjes apen.

En ik? Ach, ik ben hier de jonge mannetjes aap, weliswaar ben ik eenentachtig, maar toch behoor ik niet bij de gezaghebbende en daardoor geloofwaardigen. Zeker, ik heb een medische achtergrond. Bovendien heb ik dankzij die achtergrond de ontwikkeling van het wereldwijde bedrog kunnen volgen en voor wie het maar horen en lezen wil verteld en beschreven. Toch zie ik tot mijn grote verdriet mijn stiefkinderen, goede vrienden en kennissen zich als gedweeë schapen laten vaccineren, een stupiditeit die bewijsbaar dodelijk kan zijn en ook al heel veel doden heeft gevraagd.

Ze luisteren niet. Ik mis het gezag van die oude aap. En bananen om af te pakken heb ik ook al niet.