Letterlijk vertaald: gebruik het of verlies het. Een veel gebruikt, maar in deze tijd helaas te weinig toegepast levensfeit. Waar geldt dat dan allemaal voor? Nou in ieder geval voor vaardigheden, of het nu het gemakkelijk spreken van een vreemde taal is of het bespelen van een muziekinstrument. Topmusici weten dat maar al te goed, ze oefenen uren per dag om hun vaardigheid te behouden en dat is zwaar werk.

Ons lichaam met al zijn honderdduizenden levensprocessen reageert eigenlijk niet anders. Het moet door oefening op gang gehouden worden. Je ziet wel eens – tegenwoordig helaas wat vaker – mensen die heel lang in het ziekenhuis gelegen hebben. Die moeten vaak allerlei dingen opnieuw leren, lopen bijvoorbeeld.

Maar dat behoud van functie geldt niet alleen voor de dingen die we bewust doen. Het geldt ook voor de dingen die ons lichaam automatisch doet. Waar ik het nu over hebben wil is ons natuurlijk afweersysteem, onze natuurlijke verdediging tegen bacteriën, virussen, toxische stoffen en noem maar op.

Onze dagelijkse omgeving vinden we schoon, of liever gezegd, we denken er helemaal niet over na, maar waar het op neer komt is dat onze omgeving schoon genoeg is als we er niet ziek van worden. Onze omgeving zit namelijk vol met miljoenen bacteriën, virussen, fijnstof en noem maar op. Hebben we daar dan geen last van? Nou nee. Doordat onze natuurlijke verdediging, ons afweersysteem dag in dag uit oefent om van alles wat binnen niet welkom is onschadelijk te maken en naar buiten te brengen blijft dat superbelangrijke systeem alert en actief.

Soms, zoals nu met dat coronavirus, komt er bij sommige mensen iets binnen dat hun lichaam niet kent. Die mensen worden dan ziek. Alle andere mensen niet. Vaak hebben ze door eerdere ontmoetingen met een soortgelijk virus al een geoefend afweersysteem en soms heeft een sterk en gezond afweersysteem weinig moeite om iets nieuws te leren. Dan ontstaat er een nieuwe immuniteit. Er zijn zeker mensen bij wie dat oppeppen van dat afweersysteem een beetje moeilijk gaat, om dat er bij die mensen van binnen al zo vreselijk veel werk te doen is. Je hebt dan bijvoorbeeld straffe rokers, alcoholisten, mensen die zich slecht voeden en onvoldoende goede voedingsstoffen en vitamines en mineralen binnenkrijgen, of mensen die veel te dik zijn waardoor het lichaam de grootste moeite heeft om elke dag weer alles schoon en bruikbaar te houden. Maar ook bij die mensen moet het afweersysteem toch elke dag oefenen, anders verleert het heel snel een aantal belangrijke taken.

Nu ga ik even naar de huidige situatie toe. Er is wilde paniek of we elkaar niet zullen besmetten met het coronavirus. Je zult willen begrijpen dat wanneer dat gebeurt je een goed geoefend afweerapparaat nodig hebt. Echter, wat er nu gebeurt lijkt logisch, maar is in de verste verte niet fysiologisch, met andere woorden, het lijkt goed en nuttig, maar het werkt dikwijls averechts. Al die maatregelen van mondkapjes, handschoenen, reinigen, ontsmetten kunnen misschien nuttig zijn als je in een operatiekamer werkt. Ook kan het geen kwaad als het een weekje duurt. Als het echter, zoals nu maanden duurt verliest ons afweersysteem te lang de kans om volledig te werken en te oefenen. Er zal dan afweercapaciteit verloren gaan. We zullen daardoor gemakkelijker last krijgen van infecties en eerder ziek worden.

Je ziet: Angst en overdreven voorzichtigheid wijst ons vaak precies de verkeerde kant op.