Natuurlijk hebben we ten alle tijden die keuzemogelijkheid. Niet dat de door mij beoogde keuzeknop nu al voor iedereen beschikbaar is. Dat zou al te gemakkelijk zijn. Ik ben er echter van overtuigd dat laten we zeggen soortgelijke wezens als wij in een verder geavanceerde fase er inmiddels voor gekozen hebben om minder wanordelijk dan onze specimen met tijd van leven om te gaan en dat daar, in die levensvorm de keuze al snel begon te vallen op een minder spilzieke levensvorm, waarbij een ruimschoots langere levensperiode het ook mogelijk maakt om op een weloverwogen manier een maatschappijvorm te creëren waaraan de deelnemers gezamenlijk genoegen beleven, waarin de beschikbaarheid van de hogere, eventueel spirituele eigenschappen meer en meer tot zijn recht komen. In dat licht gezien kan van ons sterven misschien gezegd worden: ‘leuk hoor, je mag de hele winkel bekijken en alles betasten en besnuffelen wat er bijvoorbeeld ook in stoffelijke levensvormen te gebruiken valt. Je moet dan echter nog wel een poosje flink door oefenen, anders maak je het toch elke keer maar kapot.

Een meer gewenste instelling zou ontstaan wanneer steeds meer mensen de keuzemogelijkheid hebben ondervonden van telomeren verlengging. Wat doe je met een dergelijk lang en gezond leven. Werk je – of werk je samen aan een project dat de normale levensduur van zeg 120 jaar overschrijdt en ben je er toch op gebrand om zelf naar het eindresultaat toe te werken, dan kun je kiezen voor één of zelfs meerdere telomeren verlenggingen. Absolute noodzaak hier is wel dat wij het sterven veel beter gaan begrijpen en ophouden met het verschijnsel te zien als een absolute ramp, wat we nu vaak wel doen. Ook zullen de voornamelijk mentale ouderdomskwalen moeten verdwijnen, zodat we in elk geval tot de eerste, tweede of misschien zelfs derde terminale uitgang volledig en bewust kunnen functioneren. Met andere woorden: sterven moet een geaccepteerde fase in de eeuwige lijn van ontwikkeling worden in plaats van wat het nu is: een onoverzichtelijke shock vol verrassingen. Met andere woorden: meer en meer moet de geest de gelegenheid veroveren om te kiezen voor een meer planmatige aanpak die meerder telomerenreeksen kan omvatten.

Ach, het is maar een plannetje natuurlijk, maar kunnen kiezen lijkt mij altijd te prefereren boven geen keus hebben.