Ik droomde weer eens. In mijn droom belde ik een vriend omdat ik twijfelde of ik hem wel een bepaald papier had meegegeven. Dat papier ging over de wezenlijke aard van mitochondriën. Hun wezen is geven, voedsel maken. Het drong tot mij door wat het effect en de geestelijke gevolgen zijn als dat wat wordt gegeven niet in dank wordt aanvaard en gebruikt, namelijk teleurstelling en stil verdriet en daaraan ten onder gaan.

Eigenlijk zijn mitochondriën symbionten van ons. In tegenstelling tot het miljardenleger van bacteriën die ons lichaam – en dan met name onze ingewanden bewonen, leven zij als oudste symbionten in onze cellen. Het is eigenlijk heel bijzonder dat zij in onze cellen leven, maar wel een eigen DNA hebben. Als je nu spreekt van identiteit, dan zijn zij eigenlijk iemand anders. Wel apart trouwens hoor. Auteur en bioloog Brian Sykes beschrijft in zijn boek “Zeven dochters van Eva” hoe de mensheid zich over de wereld verspreidde aan de hand van de kenmerken van het DNA van de mitochondriën die je alleen van je moeder mee krijgt, omdat de mannelijke spermacellen eigenlijk geen ruimte hebben om tijdens de zwemwedstrijd op leven en dood richting de gretig wachtende eicel ook nog mitochondriën mee te nemen. Die krijg je dus altijd alleen maar van je moeder mee. Interessant is trouwens wel dat uit het onderzoek van Sykes blijkt dat er slechts zeven verschillende soorten Mitochondriaal DNA zijn. Zij boek beschrijft dan ook hoe aan het onderzoek van dat DNA te zien is hoe de mensheid zich over de wereld heeft verspreid. De mitochondriën vermeerderen zich namelijk ongeslachtelijk en niet zoals wij, waarbij het DNA van twee ouders steeds weer kinderen oplevert met een eigen type DNA, wat dan weer de oorzaak is van het feit dat het DNA van de mens in ontelbare verschillende combinaties voorkomt.

Misschien is dat wel – maar nu speculeer ik – wel de oorzaak van het sterk individualistische karakter van de mens.

Net als eigenlijk het gewone DNA in de kern van onze cellen dat onze erfelijke eigenschappen bevat en bepaalt kan het cirkelvormige DNA van de mitochondriën beschadigd zijn als gevolg waarvan een aantal tamelijk ernstige erfelijke ziekten kunnen ontstaan.

Ik heb die hieronder genoemd met daarbij de belangrijkste ziekteverschijnselen.

Mitochondriën zijn betrokken bij de volgende ziekten:

• syndroom van Kearns-Sayre: Bij het syndroom van Kearns-Sayre zijn de klachten vaak spierklachten, hartklachten, hangende oogleden, hersenfunctiestoornissen leidend tot geestelijke achterstand, bewegingsstoornissen en soms zelfs epileptische aanvallen.
• MELAS syndroom: De encefalopathie wordt gekenmerkt door epilepsie of dementie, vaak met extra neurologische symptomen zoals migraine of psychiatrische problemen. Verhoogd melkzuur, hetzij gemeten in bloed of in hersenvocht, is aanwezig bij de meeste patiënten. Stroke –like episodes (beroerte-achtige klachten) kunnen ontstaan op elke leeftijd (meestal voor de leeftijd van 40 jaar). Na een beroerte-achtige episode behouden sommige patiënten hun normale intelligentie, terwijl anderen er een ernstige mentale en/of lichamelijke handicap aan over houden. Andere verschijnselen die bij MELAS kunnen optreden zijn: hartfalen, nierfunctiestoornissen, diabetes, gehoorverlies en stoornissen in de hormoonhuishouding.
• erfelijke opticusneuropathie van Leber: Alleen moeders geven het door aan hun kinderen. Zowel dochters als zoons zijn dan drager en kunnen ooit slechtziend worden.
• syndroom van Pearson: een zeer zeldzame aandoening die leidt tot afwijkingen in het beenmerg en de alvleesklier. Door de afwijkingen in het beenmerg ontstaat bloedarmoede. Door de afwijkingen in de alvleesklier ontstaat ondervoeding en vaak ook suikerziekte. De aandoening leidt meestal al op zeer jonge leeftijd tot ernstige klachten en afwijkingen.
• progressive external ophthalmoplegia: Chronisch progressieve externe oftalmoplegie (CPEO) is een zeldzame aangeboren aandoening die leidt tot een langzaam toenemende verzwakking van de oogspieren. Als daarnaast nog andere symptomen of ziekteverschijnselen optreden wordt wel gesproken van CPEO plus.
• mitochondriaal-DNA depletiesyndromen: Mitochondriaal DNA depletie syndroom 4A begint meestal op jonge leeftijd. Iemand heeft dan meestal de volgende kenmerken: epilepsie die vaak moeilijk te behandelen is, problemen met het maken van bewegingen en (in de loop van de tijd) een verstandelijke beperking. Verder hebben de meeste mensen problemen met de lever.

Goed, uit bovenstaande opsomming van de menselijke ellende die kan voortkomen uit gemankeerde en daardoor slecht of niet functionerende medewerkers die onze mitochondriën tenslotte zijn mag je opmaken dat het verstandig is om goed voor je mitochondriën te zorgen en in elk geval er zorg voor te dragen dat ze zich blijven vermenigvuldigen. Naar hun aard hebben ze geen geslachtelijke voortplanting, zoals wij, maar vermenigvuldigen ze zich op de zelfde wijze als bacteriën namelijk door deling. De voornaamste prikkel hiertoe is noodzaak. Ik bedoel daarmee dat er een toestand moet zijn die veel ATP, de energiebron voor onze cellen die zij maken nodig is. Dat is iets wat elk gezond mens gemakkelijk zelf kan regelen, omdat de meeste mitochondriën in onze spiercellen leven. Veel bewegen doet het aantal mitochondriën toenemen, maar er is meer. Er is een belangrijk enzym: NAD (Nicotinamide Adenine Dinucleotide) dat afneemt in ons lichaam naarmate we ouder worden en dat is nu net de stof die mitochondriën nodig hebben om hun werk te kunnen doen. Recent onderzoek heeft aangetoond dat toediening van deze stof een belangrijke verjongende werking op het hele lichaam laat zien, doordat de werking van de mitochondriën er sterk door verbetert.

Mooi toch dat de moderne wetenschap wegen heeft gevonden om onze mitochondriën die nimmer klagen, maar tenslotte toch ongemerkt uitgeput raken te helpen en daarmee ons hele lichaam een verjongginsboost te geven.

Veel vitaminewinkels hebben NAD (nog) niet op de plank staan, maar via het internet kun je er gemakkelijk aan komen.