Tijd

Wonderlijk en ook altijd weer fascinerend begrip, tijd. Je kunt het hebben, de tijd, weet je wel. Dat zijn dan de momenten – of in het gunstigste geval periodes in je leven dat je alles wat je doet in een tempo doet dat jou bevalt.                                                                         Je kunt het ook niet hebben, of menen dat je het niet hebt. Dat zijn dan de momenten – of periodes in je leven dat alles met een onverantwoorde snelheid moet gebeuren, wat dan altijd weer ten koste gaat van kwaliteit en nauwkeurigheid.

Soms kun je ook eigenlijk best wel tijd hebben, maar zeggen dat je het niet hebt, om zodoende te vermijden dat je bij een activiteit betrokken raakt waarin je absoluut geen zin hebt.                                                                                                                                         Hoe dit ook zij, het woord tijd wordt op heel veel manieren toegepast. Je zou bijna zeggen dat het woord tijd een koffertje is waar je van alles in kunt stoppen.

Veel schrijvers, vooral fantasy – en Science Fiction schrijvers hebben geschreven over verschuivingen in – of reizen door de tijd. Heel aantrekkelijk hoor. Ik denk wel eens dat iedereen in zijn of haar leven toch wel dingen of gebeurtenissen heeft waarover met gemengde gevoelens wordt gedacht. Dingen die ongewenst zijn, gebeurtenissen die beschamend of beschadigend zijn.                                                                                         Stel je maar eens voor, nou ja, laat ik het simpel houden. Ik was net zes jaar toen ik bij het oversteken voor de deur van mijn ouderlijk huis door een heel klein vrachtwagentje werd aangereden. De klap was zo hard dat ik ruim anderhalf uur buiten westen ben geweest.   Ik herinner me er overigens niets van, behalve dat ik op een gegeven moment mijn ogen open deed en achter gesloten gordijnen op het bed van mijn ouders in de voorkamer van ons huis lag. Op mijn knie zat een heel grote bult (het been was boven de knie gebroken).   Ik herinner me dat ik op de achterbank van een grote ouderwetse taxi naar het ziekenhuis werd gebracht en dat mijn vader zei: ‘we gaan een witte kous halen’. Dat liep helaas heel anders.

Waarom schrijf ik dit nu allemaal op in het kader van tijd en het eventueel op magische wijze veranderen daarvan? Lees nou maar verder..

De chirurg in het kleine provinciale ziekenhuisje was een oud marine-arts, een norse man met een raspend stemgeluid. Hij kon best aardig een ontstoken blinde darm verwijderen. Van botten had hij echter weinig verstand. Hij begon daardoor met het beentje van dit zesjarige jongetje verkeerd te zetten. Na een week of vijf kreeg hij dat in de gaten en moest het beentje op nieuw worden gebroken. Toen was er overigens al van alles mis gegaan.     Al de tijd die ik tot dan toe in het ziekenhuis had gelegen, had ik in een zogenaamd rekverband gelegen. Pen door mijn hiel, beentje omhoog, Beugel aan de pen. Touw van de beugel naar de katrol. Gewichten eraan. Zo werd aan het been getrokken, zodat de botten niet weer over elkaar heen schoven. Leuk bedacht. Alleen jammer dat de boel verkeerd aan elkaar groeide.                                                                                                                   Maar die pen door de hiel. Dat is nou eigenlijk het ding waarvoor ik een reis terug in de tijd zou willen maken.

Naast mij in dat kleinste ziekenhuiskamertje lag een Jongetje, Jantje, als ik me goed herinner. Jantje, naar ik veel later hoorde, had open TBC. Is hij daar ook aan gestorven.       Het pennetje door mijn hiel was niet goed afgesloten van de buiten lucht. Het jeukte daar behoorlijk en ik kon met mijn vingers naast het gaatje van de pen in mijn hiel krabben. Dat deed ik zowat de hele dag, want ik werd gek van de jeuk.                                                       Nou waren er in ons kamertje ook een paar vliegen. Ze vlogen van Jantje naar mij en van mij weer naar Jantje.                                                                                                                 Een paar dagen nadat ik in het ziekenhuis was opgenomen zag mijn voetje eruit als een bal en had ik koorts, bijna tweeënveertig graden.

Drie maanden nadat ik in dat Helderse ziekenhuisje was opgenomen met een gebroken beentje kon ik weer naar huis. Mijn rechtervoet was voorgoed verknoeid. Gedurende mijn leven daarna ontstonden er soms zonder merkbare aanleiding abcessen aan die voet.

Op mijn achtenvijftigste werd na lang aandringen en zeuren van mijn kant middels een  CT-scan geconstateerd dat in mijn hielbeen een chronische beenmergontsteking huisde die van tijd tot tijd naar buiten uitbarstte.

Ik ben geweldig geholpen door de toen heel beroemde professor René Marty, die op zijn hoofd krabbend zei zoiets nog nooit gezien te hebben om mij vervolgens op zeer doelmatige wijze van dat ellendig zwerende gat in het binnenste van mijn hielbeen af te helpen.

Tja, tijd.                                                                                                                                     Soms denk ik: stel je voor, ik kan terug gaan in de tijd. Het is 23 april 1946, een dag voor mijn moeders verjaardag, rond een uur of half twaalf. Ik loop met mijn terug getransporteerde drieënzeventig jarige zelf op het trottoir in de Nieuwstraat in Den Helder.   Ik zie uit de voordeur van nummer eenentwintig mijzelf als zesjarig manneke tevoorschijn komen. Dat jongetje is heel impulsief, ik ken hem heel goed. Echt opletten en goed uitkijken is er niet bij. Hij wil namelijk heel vlug naar de overkant, naar zijn vriendje Wimpie Snoerwang. Maar ik, als inmiddels ervaren toeschouwer hoor aan het begin van de straat dat vrachtwagentje van Willem Gersen optrekken. Hij heeft een bak vol ijs bij de ijsfabriek van Van der Vaart gehaald en is op weg naar de visafslag om handel op te halen. Willem weet dat ijs vlug kan smelten dus een beetje opschieten kan geen kwaad.                         Ineens schiet er tussen de geparkeerde auto’s, die op reparatie bij garage Noordermeer staan te wachten, een klein jongetje tevoorschijn. Willem Gersen remt uit alle macht, maar het is te laat. Hij ziet een van de klompjes van het mannetje tientallen meters wegvliegen. Hij ziet het kind meters verder op de straat kwakken. Het blijft doodstil liggen.                  Willem zit versteend van schrik achter het stuur.

Maar stel nou, als mijn oudere zelf sta ik daar in 1946 ineens naast dat jongetje. Hij ziet me niet, want hij kijkt naar de overkant, naar het huis van zijn vriendje. Op het moment dat hij in beweging komt om over te steken tussen de geparkeerde auto’s, leg ik heel even mijn oude hand op mijn jonge schoudertje. Ik, het jongetje, kijk even verbaasd om. Wat is dat, wie is dat? Maar er is al niemand meer.                                                                                   Op dat moment schiet net het vrachtwagentje van Willem Gersen langs. Ziezo, die is weg! Het jongetje dat ik daar ben steekt over. Er gebeurt niets.                                                     Zelf ben ik al lang weer terug in 2014.

Maar ja, is dat zo? Ben ik er nog? Hoe ben ik dan? Wat ben ik dan als ik niet al op mijn zesde dat ongeluk krijg? Hoe verontrustend anders verloopt mijn leven dan?                         Weet je, eigenlijk durf ik niet zo goed mijn hand op dat schoudertje te leggen, want je weet nooit wat er gebeurt als je het verleden verandert.